ΗΛΙΚΙΑΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ 3-6 ΕΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΚΑΙ ΣΤΟΧΟΙ
Από την ηλικία των 3 χρονών δηλ. από το προ- προνηπιακό τμήμα και μέχρι το νηπιαγωγείο εφαρμόζουμε ένα ενιαίο εκπαιδευτικό πρόγραμμα που έχει σαν στόχο να θέσει τις βάσεις για την ολόπλευρη ανάπτυξη των παιδιών και την μετέπειτα στάση τους προς την μάθηση. Όλες οι δραστηριότητες και οι μαθησιακές περιοχές αυτού του προγράμματος αποσκοπούν στην καλλιέργεια τεσσάρων βασικών ικανοτήτων, οι οποίες είναι:
- Η ικανότητα επικοινωνίας.
- Η δημιουργική και κριτική σκέψη.
- Η προσωπική ταυτότητα και η αυτονομία.
- Οι κοινωνικές ικανότητες και οι ικανότητες που σχετίζονται με την ιδιότητα του πολίτη.
Για να είναι επιτυχημένο αυτό το εκπαιδευτικό πρόγραμμα πρέπει να στηρίζεται στις εξής βασικές αρχές:
Τα παιδιά έχουν ανάγκη να νιώθουν ότι οι ενήλικες του στενού τους περιβάλλοντος με τους οποίους έχουν σχέση δεσμού, ενδιαφέρονται για τις δραστηριότητες, τα συναισθήματα και τις γνωστικές τους διεργασίες.
- Τα παιδιά είναι από την φύση τους περίεργα για το φυσικό και κοινωνικό περιβάλλον. Αυτό που χρειάζεται να κάνουμε είναι να ενδυναμώσουμε την διάθεση των παιδιών για εξερεύνηση και μάθηση παρέχοντας τα κατάλληλα ερεθίσματα.
- Το παιχνίδι είναι η κυρίαρχη δραστηριότητα για την ανάπτυξη και την μάθηση γιατί προσφέρει ένα ασφαλές πλαίσιο πειραματισμού, συνεργασίας, αλληλεπίδρασης, έκφρασης και επικοινωνίας.
- Κάθε παιδί είναι μοναδικό, μπορεί να μάθει με ποικίλους τρόπους και να εκφραστεί με διαφορετικά μέσα αναπαράστασης.
- Τα παιδιά μαθαίνουν καλύτερα όταν χρησιμοποιούν τις αισθήσεις τους κατά την επεξεργασία πληροφοριών. Οι εντυπώσεις και οι ανακαλύψεις που κερδίζονται με την κίνηση, το άγγιγμα και τις άλλες αισθήσεις δημιουργούν ουσιαστική γνώση που έχει προσωπική αξία και νόημα για το καθένα.
- Τα παιδιά αποκτούν περισσότερες εμπειρίες και ικανότητες όταν μπορούν να παίρνουν πρωτοβουλίες και αποφάσεις.
- Τα παιδιά έχουν διαφορετικές εμπειρίες ανάλογα με το οικογενειακό και κοινωνικοπολιτισμικό τους πλαίσιο και πρέπει να ενθαρρύνονται να μοιράζονται με τους άλλους αυτές τις εμπειρίες εξασφαλίζοντας έτσι οφέλη για όλους.
- Εκπαιδευτικοί και γονείς μοιράζονται την ευθύνη για την μάθηση των παιδιών και γι’ αυτό είναι απαραίτητη η «συνέχεια» ανάμεσα στα δύο πιο σημαντικά περιβάλλοντα των παιδιών. Τα περιβάλλοντα πρέπει να συμπληρώνουν το ένα το άλλο και να συντονίζουν την πορεία τους προς την ίδια κατεύθυνση, έχοντας κοινούς στόχους και κοινές πρακτικές.
Η παιδαγωγική μέθοδος μάθησης σ’ αυτό το εκπαιδευτικό πρόγραμμα είναι η διεπιστημονική και διαθεματική προσέγγιση, η οποία επιδιώκει:
- Να συσχετίσει την πραγματικότητα με τις γνώσεις και τις εμπειρίες των παιδιών.
- Να τονίσει ότι δεν είναι η γνώση κάτι δεδομένο και σταθερό αλλά βρίσκεται σε συνεχή διαπραγμάτευση.
- Να δώσει έμφαση όχι μόνο στο περιεχόμενο της γνώσης αλλά και στη διαδικασία απόκτησή της.
- Να διευκολύνει τη συμμετοχή όλων.
Όταν ασχολούμαστε μ’ ένα θέμα συνδέουμε όλες τις μαθησιακές περιοχές (π.χ. γλώσσα, μαθηματικά, περιβάλλον κ.τ.λ.) έτσι ώστε να ενισχύονται οι συσχετίσεις, οι συνθέσεις και οι γενικεύσεις που οδηγούν στην κατανόηση, στην αντίληψη και στην κρίση και όχι σε απλή καταγραφή πληροφοριών. Με απλά λόγια ο κύριος στόχος είναι να αποκτήσει το παιδί κίνητρα και ενδιαφέρον για μάθηση, να είναι πρόθυμο να προσπαθήσει, να μπορεί να συγκεντρωθεί και αυτή η συμπεριφορά να εδραιωθεί και να το συνοδεύσει στη μετέπειτα σχολική και ενήλικη ζωή. Οι βασικές αρχές, στόχοι και η μεθοδολογία αυτού του προγράμματος είναι ενιαίοι για όλα τα τμήματα του σχολείου. Αυτό που διαφοροποιείται σε κάθε ηλικία είναι κυρίως το περιεχόμενο των μαθησιακών περιοχών, ο βαθμός δυσκολίας και η πολυπλοκότητα των δράσεων.
Η αγγλική γλώσσα είναι ενταγμένη ως γλώσσα επικοινωνίας στο καθημερινό πρόγραμμα. Η βασική ιδέα είναι να υπάρχει σε κάθε πτυχή της σχολικής ζωής του παιδιού, τόσο στις οργανωμένες δραστηριότητες όσο και στην ώρα του φαγητού και του ελεύθερου παιχνιδιού. Η δασκάλα των Αγγλικών, κα Genine Lowe, πλαισιώνει τις παιδαγωγούς στο υπάρχον εκπαιδευτικό πρόγραμμα, χρησιμοποιώντας όμως αποκλειστικά την αγγλική γλώσσα και δημιουργώντας έτσι πραγματικές ανάγκες επικοινωνίας, που οδηγούν στην αβίαστη αφομοίωση και χρήση της αγγλικής γλώσσας. Η θεωρητική βάση του προγράμματος είναι απλή. Όπως το παιδί που μεγαλώνει σε μια δίγλωσση οικογένεια αναπτύσσει μια φυσική κλίση και για τις δύο γλώσσες, με ανάλογο τρόπο οι μαθητές της “ΦΩΤΕΙΝΗΣ” μαθαίνουν με βιωματικό και φυσικό τρόπο. Με απλά λόγια, ακούμε, καταγράφουμε και στη συνέχεια μιλάμε.
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟ-ΠΡΟΝΗΠΙΑΚΟΥ (3-4 ΕΤΩΝ)
Οι μαθησιακές περιοχές του εκπαιδευτικού προγράμματος είναι:
- Γλώσσα: ανάπτυξη προφορικού λόγου- εμπλουτισμός λεξιλογίου, αφύπνιση ενδιαφέροντος για τον γραπτό λόγο.
- Σώμα – κίνηση- χώρος: δραστηριότητες με ψυχοκινητικές ασκήσεις, παιχνίδια προσανατολισμού και αισθήσεων.
- Κοινωνική και πολιτισμική ζωή: κουλτούρα οικογένειας, κοινωνικοί κανόνες, ήθη και έθιμα, έκφραση συναισθημάτων, αυτοπεποίθηση, συνεργασία.
- Καλλιτεχνική δημιουργικότητα: θέατρο, κουκλοθέατρο, χορός, μουσικοκινητικά, εικαστικά.
- Βασικές εμπειρίες στα μαθηματικά: πρώτες εμπειρίες με τον χρόνο και τον χώρο, μέτρηση, ομαδοποίηση, διάταξη, σύγκριση.
- Φυσικές επιστήμες: χαρακτηριστικά των πραγμάτων που υπάρχουν γύρω μας, γνωριμία με τα βασικά στοιχεία της γης, του νερού, του αέρα και της φωτιάς, έμψυχα, άψυχα.
